Alle soa’s op een rij
Soa’s zijn geslachtsziektes. Je kan ze krijgen door onveilige seks. Welke komen het meeste voor? Wat merk je ervan? En wat doe je als je er een hebt?
Alle soa’s op een rij
Soa’s zijn geslachtsziektes. Je kan ze krijgen door onveilige seks. Welke komen het meeste voor? Wat merk je ervan? En wat doe je als je er een hebt?
Welke soa’s zijn er allemaal?
Er zijn negen soorten soa’s die in Nederland voorkomen. Dat zijn: chlamydia, gonorroe, genitale wratten, herpes genitalis, hepatitis B, hiv, schaamluis, syfilis en trichomonas. Soa’s zijn ziektes die je kunt krijgen van seks.
Lees hier meer over wat een soa is.
Wat is chlamydia?
Chlamydia is een soa die veel voorkomt. Je krijgt chlamydia door een bacterie die door seks overgedragen wordt. Heb jij onveilige seks gehad en last van één of meer van deze klachten? Dan kun je de soa chlamydia hebben.
- Meer afscheiding uit je vagina
- Bloedverlies als je niet ongesteld bent
- Pijn en branderig gevoel bij het plassen
- Afscheiding uit je penis
- Pijn aan je balzak
- Pijn tijdens de seks
Soms merk je helemaal niet dat je chlamydia hebt. Toch kun je dan anderen besmetten. Als je chlamydia niet behandelt, kun je minder vruchtbaar of onvruchtbaar worden. Gelukkig is chlamydia goed te genezen met een antibioticakuur.
Lees meer over chlamydia op de website van Sense.
Wat is gonorroe?
Gonorroe is een soa die wordt veroorzaakt door een bacterie. Het komt veel voor en is gelukkig goed te behandelen.
Meisjes merken vaak niets van gonorroe. Ze krijgen soms wat pijn bij het plassen of meer afscheiding dan normaal. Jongens krijgen wel klachten van gonorroe.
Wat merken jongens van gonorroe?
- Pusachtige, vaak groenige of gelige afscheiding uit de plasbuis. Dit wordt ook wel een ‘druiper’ genoemd.
- Een branderig gevoel bij het plassen
- Veel kleine beetjes plassen
Als gonorroe niet behandeld wordt, dan kun je ernstige klachten krijgen. Bijvoorbeeld een ontsteking van de bijballen: je ballen doen dan pijn en zwellen op. Ook kan je prostaat gaan ontsteken. Je krijgt dan koorts en pijn, ook tijdens het plassen.
Bij meisjes kunnen de eileiders gaan ontsteken. Hiervan kunnen meisjes onvruchtbaar worden.
Heb je gonorroe? Dan krijg je een antibioticakuur van je huisarts.
Lees meer over gonorroe op de website van Sense.
Wat zijn genitale wratten?
Genitale wratten zijn kleine wratjes. Het is een soa die wordt veroorzaakt door een virus.
Bij jongens zitten genitale wratten op en rond de penis. Bij meisjes zitten de genitale wratten op of rond de schaamlippen, in de vagina of op de baarmoedermond. Ook komen ze in en rond de anus (je poepgat) voor. Je kunt de wratten meestal zelf behandelen met een crème of vloeistof.
Lees meer over genitale wratten op de website van Sense.
Wat is herpes genitalis?
Herpes genitalis is een soa die wordt veroorzaakt door een virus. Het virus zorgt voor een infectie van je huid en slijmvliezen in en rond je vagina of penis. Herpes genitalis kan flink pijn doen en je kunt je er ziek door voelen.
Je kunt de volgende klachten krijgen van herpes genitalis:
- Blaasjes of zweertjes op en rond je geslachtsdelen.
- Pijn en jeuk
- Waterige afscheiding
- Een branderig gevoel
- Rode plekjes op je huid
- Pijn bij het plassen of poepen
- Opgezette lymfeklieren in je nek
- Koorts en ziek gevoel
De blaasjes en zweertjes drogen na ongeveer drie weken weer uit. Helaas blijft het virus voor altijd in je lichaam zitten. Je merkt dat meestal niet. Maar heb je bijvoorbeeld griep, of een slechte weerstand, dan kunnen de blaasjes en zweertjes ineens terugkomen.
Er bestaat geen geneesmiddel waardoor het virus helemaal uit je lichaam verdwijnt. Er zijn wel medicijnen die de klachten verminderen.
Lees meer over de soa herpes genitalis op de website van Sense.
Wat is Hepatitis B?
Hepatitis B is een ziekte die zorgt voor een ontsteking in je lever. Het wordt ook wel geelzucht genoemd. Het virus kan onder andere worden overgebracht tijdens seks en is heel besmettelijk. Maar één op de drie mensen met hepatitis B krijgt klachten.
Klachten van hepatitis B zijn vermoeidheid, lusteloosheid en misselijkheid. Ook als je geen klachten hebt, kun je andere mensen besmetten met hepatitis B.
Lees meer over hepatitis B op de website van Sense.
Wat is hiv of aids?
Hiv is een virus dat je kunt krijgen als je zonder condoom vrijt of als het bloed van iemand met hiv in jouw bloedbaan komt.
Het duurt meestal lang voordat je ernstige klachten krijgt. In het begin lijkt hiv op griep. Als het virus zich verder ontwikkeld heeft en je (ernstig) ziek wordt, noemen we het aids.
Je kunt niet genezen van hiv. Het hiv-virus kan wel worden geremd en onderdrukt met medicijnen.
Lees meer over hiv en aids op de website van Sense.
Wat is schaamluis?
Zie je kleine beestjes in je schaamhaar zitten? Dan heb je misschien schaamluis. Schaamluis is een soa, omdat je het kunt krijgen door seks. Je kunt ze ook krijgen als je in bed bloot tegen elkaar aan hebt gelegen. De kleine beestjes kunnen namelijk overlopen.
Schaamluizen zitten op plekken met veel haar, dus soms ook in het schaamhaar, het haar bij je piemel of vagina. Een ander woord voor schaamluis is platjes.
Je krijgt er jeuk van. Verder word je niet ziek. Je kunt zelf zalf kopen bij de apotheek of drogist die de schaamluizen doodt. Je hebt geen recept nodig. Het medicijn tegen schaamluis heet ‘Permetrine op de huid’.
Lees meer over schaamluis op de website van Sense.
Wat is syfilis?
Syfilis is een ernstige soa die wordt veroorzaakt door een bacterie, die zich langzaam via je bloedbaan verspreidt. Syfilis komt niet zo vaak voor in Nederland.
Na besmetting kun je na 2 tot 12 weken klachten krijgen. Klachten van syfilis zijn:
- Zweertjes bij je penis, vagina of anus. De zweertjes zijn hard, ongeveer 1 centimeter en doen meestal geen pijn.
- Zweertjes op of in je mond. Ook deze zweertjes doen meestal geen pijn.
- Opgezette klieren
Lees meer over syfilis op de website van Sense.
Wat is trichomonas?
Trichomonas is een soa die je kunt krijgen door seks. Trichomonas komt niet vaak voor in Nederland.
Jongens merken bijna nooit iets van de soa trichomonas. Meisjes soms wel, maar vaak ook niet. Dit zijn de klachten die vrouwen kunnen hebben:
- Een rode en gezwollen vagina
- Jeuk of pijn aan je vagina
- Je vagina ruikt anders
- Het vocht in je vagina kan groengeel van kleur zijn. Soms zie je kleine schuimbelletjes.
- Pijn bij het plassen
De klachten zijn vervelend, maar niet gevaarlijk. Als je niets merkt, kun je trichomonas toch overbrengen.
Lees meer over trichomonas op de website van Sense.
Deze ziektes lijken op een soa, maar zijn het niet
Schurft
Heb je met iemand gevreeën of naakt tegen iemand aangelegen en heb je sindsdien veel jeuk? Zie je rode bultjes of verdikkingen op je huid? Dan kun je schurft hebben.
Schurft is geen soa, maar een besmettelijke huidziekte die wordt veroorzaakt door de schurftmijt. Deze beestjes graven gangetjes in je huid en leggen daar eitjes. Schurft zorgt voor veel jeuk. Je kunt het krijgen door huidcontact te hebben met iemand die schurft heeft.
Candida of vaginale schimmelinfectie
Candida is een vervelende schimmelinfectie. Die infectie kan op je vagina of penis zitten. Hierdoor krijg je jeuk en een branderig gevoel. De infectie gaat vaak vanzelf over.
Heb je er veel last van? Ga dan naar je huisarts. Die kan je medicijnen geven.
Lees meer over vaginale schimmelinfectie op de website van Sense.
Vermoed je dat je een soa hebt?
Heb je klachten zoals hierboven staan beschreven? Of heb je seks gehad zonder condoom, of gepijpt of gebeft zonder bescherming? Laat je testen, ook als je geen klachten hebt.
Lees meer over testen op een soa.
Misschien vind je deze pagina’s van JouwGGD ook interessant:
In jouw regio
Sommige delen van deze website verschillen per regio. Selecteer de GGD bij jou in de buurt zodat wij jou lokale tips en links kunnen tonen.